به گزارش خبرنگار اداره همكاريهاي علمي و بين الملل، دكتر بيولر در اين نشست علمي كه از طرف اداره همكاريهاي علمي و بين الملل و مركز اخلاق و تربيت اسلامي برگزار شد، گفت: برخي اتفاقات نشان ميدهد كه تغييرات عمده اي در چهارده سال آينده در غرب و آمريكا ايجاد خواهد شد و اين تغييرات چنان زياد است كه با تحولاتي كه در 100 سال اخير به وجود آمده است، برابري ميكند.
وي افزود: در برخي كشورهاي بزرگ جهان از جمله چين نيز اين تغييرات اساسي و جنبشهاي ديني ايجاد شده و روندي رو به رشد دارد.
دكتر آرتور بيولر اظهار داشت: هم اكنون افراد زيادي در برخي كشورها از جمله هند، بيشتر به رهبران كاريزمايي اعتقاد داشته و به آنها تكيه ميكنند، آنها اعتقاد دارند كه اين رهبران كاريزما ميتوانند اعتقاد بين آنها، مذهب و خداوند را تقويت نمايند. حتي در كره جنوبي نيز اين نوع جنبشها وجود دارد. يكي از دلايلي كه مردم به سمت دين آباء و اجداد خود نميروند اين است كه ميخواهند تجربه ديني جديدتري داشته باشند ولي اين تنها دليل نيست و ميتواند دلايل پيچيده ديگري وجود داشته باشد.
دكتر آرتور بيولر افزود: چند سال پيش روانشناسي مذهبي در غرب ارايه و روانشناسي روح براي ارتباط با خدا مطرح شد. در قسمت آگاهي و هوشياري ديني وآگاهي شناسي، الگوهاي ديني هم اكنون در تضاد قرار گرفته اند. در غرب اين حالت ايجاد شده است كه مردم بيشتر به سمت عرفان گرايش پيدا كرده اند تا يك دين خاص. اين جنبههاي عرفان به دين خاصي برنميگردد بلكه در كل اينگونه است وهر ديني آن عرفان را به صورت اختصاصي مال خود كند، باعث شكوفايي آن دين خواهد شد.
وي افزود: تصوف غيراسلامي در سال 1920 در غرب آغاز شده است و اينگونه بود كه "عنايت خان" رهبر آنها از هند به اروپا آمد. او توسط استادش تعليم ديده بود تا براي انجام رسالت و ماموريت به اروپا برود. وقتي "عنايت خان" به اروپا و آمريكا رفت اولين چيزي كه مشاهده كرد، اين بود كه هر زمان ايشان قصد داشت در مورد اسلام صحبت كند مردم نميخواستند گوش دهند، بنابراين خيلي زود متوجه شد كه نبايد به صورت مستقيم در مورد اسلام سخني بگويد.
دكتر بيولر ادامه داد: ايشان در ادامه راه به گونهاي در مورد اسلام صحبت ميكرد كه در حقيقت نامي از اسلام نميبرد ولي تعاليم اسلام را بيان ميكرد، ايشان به هند بازگشتند و همان جا نيز از دنيا رفتند ولي برادران، پسر و نوههاي ايشان به عنوان زيرشاخه، راه او را ادامه دادند. براي اينكه كسي در اين زيرشاخهها قرار گيرد لازم نيست كه حتما مسلمان باشد؛ يكي از اين شاخهها جنبش صوفي در اروپا است.
وي افزود: افرادي در تركيه سماع را ياد ميدهند، براي اين كار لازم نيست كسي مسلمان باشد. نكته جالب اين است كه در شهري كه اكنون زندگي ميكنم يك گروهي وجود دارد كه به عربي فاتحه ميخوانند ولي هيچ چيزي در مورد فاتحه نميدانند و هيچ گونه وابستگي مذهبي به هيچ ديني ندارند.
وي خاطرنشان كرد: يكي ديگر از مروجان تصوف، شيخ تيجاني از كشور تونس است. ايشان در شيكاگو زندگي ميكند و البته اگر چه تبليغاتي روي ايشان انجام نشده است ولي خيلي روي اسلام و عرفان كار كرده است و تاكنون سخنرانيهاي متعددي داشته است. جنبش آنها به نام "ملت اسلام" است. چيزي كه من در سي سال عمر خود تجربه كرده ام اين است كه در پشت پرده صوفيها يك خبرهايي است و در پشت پرده اهداف ديگري را دنبال ميكنند. حتي يك سري از مريدهاي آنها در پستهاي دولتي مشغول فعاليت هستند و خيلي از فعاليتهاي تصوف در حال انجام است. صوفيها اين اخلاق را ندارند كه بگويند ما صوفي هستيم ولي در باطن كار خود را به شدت دنبال ميكنند.
دكتر بيولر اظهار داشت: در سال 1971 يعني چهل سال پيش عده اي از افراد به سريلانكا رفتند. آنها با يك صوفي وحكيم به نام "بابا محي الدين" گفتگو و او را به آمريكا دعوت كردند. يكي از افرادي كه مريد بابا محي الدين بود در سن 21 سالگي مقابل ايشان نشسته بود. بابا به او ميگفت چرا اين جا نشستهاي؟ تو بايد يك وكيل شوي و به صلح جهاني كمك كني. اين فرد "جاناتان گرانف" نام داشت او به توصيه بابا محيالدين گوش داده و امروز به عنوان يك وكيل براي خلع سلاح اتمي در حال فعاليت است و چون امريكا بيشترين سلاحهاي اتمي را دارد بيشترين فعاليت او هم در خود امريكا ميباشد.
دكتر بيولر خاطرنشان كرد: ايشان در رفتار صوفي هستند ولي كسي نميداند كه اين مرد كه از سريلانكا رفته بود توانسته باشد چنين افرادي را تربيت كند. يك چيز ديگري كه خيلي از مردم آمريكا نميدانند، يك نفر به نام "كولمان بركسي" است كه مثنوي معنوي مولانا را ترجمه كرده است. اين كار ايشان باعث شده كه 20 ميليون نفر از مردم در آمريكا بدانند كه مولانا چه كسي بوده است.
استاد دانشگاه ويكتورياي نيوزيلند اظهار داشت: اين اتفاق از آنجا آغاز شد كه وي يك ملاقاتي با بابا محي الدين داشت و به ايشان گفتند كه بايد اشعار مولوي را ترجمه كنيد. بنابراين چيزي كه ميخواهم اشاره كنم تاثير قوي صوفيگري در آمريكا است. به خاطر كارهاي صوفيان خيلي از افراد در كشورهاي ديگر مسلمان شدند، فرقههايي مانند نوربخشيه و نقشبنديه و ساير فرقههاي صوفي در ايالت متحده شعبههاي فعالي دارند. صدها نفر دست به دست هم داده و به اسلام گرايش پيدا كردند.
ايشان در پاسخ به اين سوال كه شما ميتوانيد يك تعريفي از جنبشهاي ديني و معنوي جديد و معاصر ارايه دهيد و تفاوت آن را با اديان سنتي در چند شاخصه به ما معرفي كنيد؟ پاسخ داد: اين جنبشهاي ديني كه از سال 1950 يعني بعد از جنگ جهاني دوم شروع شده است، در كل موضوع جديدي هستند و اينكه چرا آنها را مذهبي در نظر ميگيرم به اين خاطر است كه آنهايي كه در اين تحولات نقش دارند خود را مذهبي ميبينند. البته كساني كه در هند يوگا تمرين ميكنند و تفكر عميق انجام ميدهند جز اين تفكر به حساب نميآيند. آن فقط نوعي فعاليت در نظر گرفته ميشود و جدا از يك كار مذهبي است. بنابراين، تعاليم دقيقا شبيه تعاليمي است كه در يك مذهب پياده ميشود. وقتي كه من در كلاس درس، اسلام تدريس ميكنم اشاره به فرقه خاصي نميكنم و تنها در مورد خود اسلام بحث ميكنم و اين نوع تفكري است كه افراد نسبت به خودشان دارند.
دكتر بيولر اظهار داشت: فكر ميكنم اصول تدريسي كه در ايران تعليم داده ميشود با اصول تدريس در غرب تفاوت دارد. در غرب اساس اين است كه افراد خودشان چه فكر ميكنند. من به عنوان يك مسلمان در مورد بسياري از صوفيان غيرمسلمان سوالاتي دارم كه هنوز پاسخ آن را پيدا نكردهام و براي همين موقع تدريس در كلاس درس، تنها جنبشها را تعريف ميكنم و در مورد آنها چيزي نميپرسم.
دكتر بيولر افزود: همانگونه كه سرمايه گذاريهاي مادي به وجود ميآيد سرمايهگذاري معنوي هم اين گونه است. مثلا كسي پيدا ميشود و با هزينه كردن پول، جنبشي را راه اندازي مينمايد. كه قطعا يك تعداد رهبر وجود دارند و مردم به عنوان مريد، به آنها كمك مالي ميكنند، فكر نميكنم اغراض سياسي پشت قضيه باشد، اين به صورت يك زايش طبيعي است.
وي ادامه داد: يكي از گروههاي جديد "گروه عصر جديد" است. يكي از آموزههاي آنها، خلسه است كه افراد احساس خوبي دارند و شادتر ميشوند. اگر حساب كنيم كه اين يك نوع تجارت است كه در برخي مواقع تجارت است آنها مشتري بيشتري ميخواهند. بنابراين آنها، آن چيزي را كه احساس بهتري داشته باشند، در اختيار افراد قرار ميدهند. در حقيقت مبارزه با نفس، سرگرمي نيست و براي بدن نيز ضرر دارد، اگر بخواهد به صورت طبيعي باشد آنها خيلي طرفدارنشان را از دست ميدهند. يك اصل بزرگي كه بخواهم به آن اشاره كنم همان آزادي است؛ اين در اصل همان است كه به نفس اجازه ميدهيد كه ديوانه شود و هركاري كه بخواهد انجام دهد. نقش دين هم اين است كه چيزهاي ديوانهوار را به مسير درست هدايت كند.
دكتر بيولر خاطرنشان كرد: يكي از ويژگيهاي صوفيگري اسلامي اين است كه هر كسي ميتواند تعاليم آن را ياد بگيرد؛ افراد ابتدا آموزش ميبينند بعد به نقطه خاصي كه ميرسند، استاد يا مرشد از آنها سوال ميكند كه آيا ميخواهيد مسلمان باشيد؟ اين مانند آن است كه با يك شريني، مزه شيرين اسلام را به آنها بچشانيد.